Quy định phòng cháy chữa cháy (PCCC) được ban hành nhằm đảm bảo an toàn về người và tài sản, phòng ngừa và xử lý kịp thời các sự cố cháy, nổ.

Tổng quan Quy định Phòng cháy chữa cháy

Theo Luật PCCC và các văn bản hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, hộ kinh doanh và cá nhân có trách nhiệm thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng cháy, lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy phù hợp, tổ chức huấn luyện nghiệp vụ PCCC định kỳ, và chuẩn bị đầy đủ phương tiện, trang thiết bị chữa cháy tại chỗ.

• Lập hồ sơ quản lý PCCC

• Có hệ thống PCCC phù hợp với loại hình công trình (báo cháy, chữa cháy, thoát nạn…)

• Thẩm duyệt thiết kế PCCC (đối với công trình bắt buộc)

• Nghiệm thu PCCC trước khi đưa công trình vào sử dụng

• Tổ chức tập huấn, diễn tập PCCC định kỳ

• Trang bị phương tiện PCCC cơ bản (bình chữa cháy, biển báo, nội quy…)

Mỗi doanh nghiệp cần nắm vững Quy định Phòng cháy chữa cháy

Đối với các công trình có nguy cơ cháy cao, bắt buộc phải thẩm duyệt thiết kế, nghiệm thu hệ thống PCCC trước khi đưa vào sử dụng. Việc không tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy có thể bị xử phạt hành chính, đình chỉ hoạt động hoặc xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng theo các sai phạm dưới đây.

• Tự ý thay đổi công năng, kết cấu ảnh hưởng đến hệ thống PCCC

• Không kiểm tra, bảo trì hệ thống định kỳ

• Không tổ chức huấn luyện PCCC cho nhân viên

CÁC QUY ĐỊNH CHI TIẾT VỀ PCCC

1. Đối tượng bắt buộc tuân thủ PCCC

Theo Phụ lục I – Nghị định 136/2020/NĐ-CP, các đối tượng sau phải thực hiện nghiêm ngặt quy định về PCCC:

• Chung cư, nhà cao tầng

• Nhà máy, xí nghiệp, kho hàng

• Trường học, bệnh viện, khách sạn, trung tâm thương mại

• Cây xăng, nhà ga, sân bay

• Nhà hàng, quán karaoke, quán bar trên 3 tầng hoặc diện tích lớn

2. Hồ sơ pháp lý PCCC bắt buộc

• Thẩm duyệt thiết kế PCCC (khi xây dựng mới hoặc cải tạo công trình)

• Nghiệm thu PCCC (trước khi đưa công trình vào sử dụng)

• Giấy chứng nhận đủ điều kiện PCCC

• Biên bản kiểm tra an toàn PCCC định kỳ

• Sổ quản lý, theo dõi hoạt động PCCC

• Hợp đồng bảo trì hệ thống PCCC

3. Trang bị hệ thống PCCC

• Hệ thống báo cháy tự động (TCVN 5738:2001)

• Hệ thống chữa cháy (Sprinkler, CO2, bọt, chữa cháy vách tường…)

• Thiết bị cứu hộ: bình chữa cháy, đèn thoát hiểm, nội quy PCCC

• Biển cấm lửa, cấm hút thuốc, sơ đồ thoát hiểm

• Máy bơm và nguồn cấp nước chữa cháy riêng biệt

4. Huấn luyện và diễn tập PCCC

• Tổ chức huấn luyện nghiệp vụ PCCC định kỳ cho cán bộ, nhân viên (ít nhất 1 lần/năm)

• Có đội PCCC cơ sở, được huấn luyện và cấp chứng chỉ

• Tổ chức diễn tập phương án chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ định kỳ

5. Kiểm tra và xử lý vi phạm

🚒 Công an PCCC có quyền:

• Kiểm tra đột xuất hoặc định kỳ (6 tháng/lần, 1 năm/lần)

• Đình chỉ hoạt động công trình vi phạm nghiêm trọng

• Phạt tiền, rút giấy phép, xử lý hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng

Một số mức phạt theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP:

Phòng cháy chữa cháy để bảo đảm tài sản, tính mạng

Danh sách thiết bị PCCC tối thiểu theo các loại hình

Việc trang bị đầy đủ thiết bị phòng cháy chữa cháy (PCCC) là yêu cầu bắt buộc đối với mọi công trình, tuy nhiên tùy theo loại hình mà danh sách thiết bị tối thiểu sẽ có sự khác biệt.

Mỗi công trình đều phải có nội quy PCCC, sơ đồ thoát nạn và đội PCCC cơ sở được huấn luyện định kỳ. Việc trang bị đúng và đủ thiết bị không chỉ là quy định pháp lý, mà còn là yếu tố sống còn để bảo vệ người và tài sản trước các rủi ro cháy nổ.

1. NHÀ XƯỞNG – KHO HÀNG – CƠ SỞ SẢN XUẤT

• ✅ Bình chữa cháy xách tay (bột hoặc CO₂): 1 bình/50–70 m²

• ✅ Hệ thống báo cháy tự động (TCVN 5738:2001)

• ✅ Hệ thống chữa cháy tự động (sprinkler), hoặc chữa cháy bằng bọt/nước/khí tùy theo loại nguy cơ cháy

• ✅ Hệ thống hút khói & quạt tăng áp (nếu là nhà xưởng kín)

• ✅ Tủ điện báo cháy trung tâm + đầu báo khói, báo nhiệt

• ✅ Đèn chiếu sáng khẩn cấp, đèn thoát hiểm

• ✅ Họng nước chữa cháy trong/ngoài nhà

• ✅ Máy bơm chữa cháy (chính, dự phòng, bơm jockey)

• ✅ Sơ đồ thoát nạn + biển báo PCCC + nội quy PCCC

2. CHUNG CƯ – NHÀ CAO TẦNG

• ✅ Hệ thống báo cháy tự động: Tại các hành lang, tầng hầm, thang bộ

• ✅ Bình chữa cháy mỗi tầng (ít nhất 2 bình/tầng)

• ✅ Hệ thống chữa cháy vách tường (họng nước + cuộn vòi)

• ✅ Hệ thống bơm chữa cháy và bể nước riêng cho PCCC

• ✅ Đèn thoát hiểm, đèn chiếu sáng sự cố tại cầu thang, hành lang

• ✅ Loa phát thanh khẩn cấp + nút ấn báo cháy tại từng tầng

• ✅ Cầu thang bộ kín + quạt tăng áp + hút khói hành lang

• ✅ Tủ PCCC, nội quy, sơ đồ thoát hiểm tại lối ra vào chính

3. NHÀ HÀNG – QUÁN ĂN – TIỆM CAFE

• ✅ Bình chữa cháy CO₂ hoặc bột khô (1 bình/50 m² hoặc 1 bình/bếp)

• ✅ Chăn chữa cháy loại sợi thủy tinh đặt tại khu bếp

• ✅ Tủ điện báo cháy, đầu báo khói tại các khu vực có nguy cơ

• ✅ Đèn thoát hiểm tại lối ra chính và lối thoát khẩn cấp

• ✅ Hệ thống hút khói, lọc mùi, ngắt gas tự động (đối với bếp gas lớn)

• ✅ Biển cấm lửa, nội quy PCCC treo công khai

• ❗Nếu tổng diện tích ≥ 300 m² thì phải có hệ thống báo cháy tự động và có thể phải thẩm duyệt PCCC

4. QUÁN KARAOKE – VŨ TRƯỜNG – MASSAGE

• ✅ Hệ thống báo cháy tự động và cảm biến nhiệt khói

• ✅ Bình chữa cháy CO₂ loại lớn (≥ 4kg) đặt tại hành lang và mỗi phòng

• ✅ Chăn chữa cháy tại khu vực DJ/âm thanh

• ✅ Hệ thống đèn thoát hiểm + chiếu sáng khẩn cấp tại lối đi và cửa thoát

• ✅ Cửa chống cháy ngăn giữa các tầng/phòng

• ✅ Quạt hút khói, thông gió cưỡng bức

• ✅ Nút nhấn khẩn cấp báo cháy + loa thông báo di tản

• ✅ Sơ đồ thoát hiểm & nội quy treo trong từng phòng

• ⚠️ Tất cả quán karaoke phải có biên bản nghiệm thu PCCC, được cấp phép hoạt động

5. BỆNH VIỆN – PHÒNG KHÁM – TRƯỜNG HỌC

• ✅ Bình chữa cháy xách tay (CO₂ và bột) ở các hành lang và phòng chức năng

• ✅ Hệ thống báo cháy tự động toàn bộ

• ✅ Hệ thống đèn chỉ dẫn lối thoát hiểm ở hành lang, cửa chính

• ✅ Họng nước chữa cháy vách tường

• ✅ Sơ đồ thoát nạn và nội quy PCCC tại các tầng

• ✅ Tủ trung tâm báo cháy, đầu báo khói – nhiệt

• ✅ Máy bơm chữa cháy + bể nước PCCC riêng (≥ 90 m³ tùy quy mô)

• ✅ Đội PCCC cơ sở có huấn luyện và danh sách đầy đủ

GỢI Ý BỔ SUNG CHUNG CHO MỌI LOẠI HÌNH

• Tủ PCCC (đựng vòi, lăng, van, kìm, đèn…)

• Bình chữa cháy dự phòng tại nơi dễ thấy, dễ tiếp cận

• Sổ kiểm tra thiết bị PCCC định kỳ hàng tuần/tháng

• Hợp đồng bảo trì hệ thống PCCC (đối với công trình có hệ thống tự động)

• Huấn luyện nhân sự biết sử dụng thiết bị chữa cháy tại chỗ

LƯU Ý:

• Danh sách trên là mức tối thiểu, tùy theo diện tích, công năng, số người thường trú và cấp độ nguy cơ cháy mà Công an PCCC có thể yêu cầu bổ sung thêm.

• Tất cả thiết bị PCCC phải có chứng nhận kiểm định chất lượng, còn hạn sử dụng, và được bố trí đúng quy cách.

• Mỗi công trình phải có sơ đồ bố trí thiết bị và lối thoát hiểm rõ ràng theo đúng quy định kỹ thuật