Trong hệ thống cấp cứu ngoại viện, bác sĩ trên xe cứu thương giữ vai trò vô cùng quan trọng. Họ không chỉ là người đồng hành cùng bệnh nhân trong quá trình vận chuyển mà còn là “chiến sĩ tuyến đầu” thực hiện cấp cứu, duy trì sự sống người bệnh ngay trên xe. Với chuyên môn và kinh nghiệm, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán nhanh, xử trí kịp thời và phối hợp cùng ê-kíp để đảm bảo bệnh nhân được đưa đến bệnh viện trong tình trạng an toàn nhất.

Bác sĩ trên xe cứu thương rất quan trọng

Bác sĩ trên xe cứu thương là ai?

• Là bác sĩ chuyên ngành hồi sức cấp cứu hoặc đã được đào tạo chuyên sâu về cấp cứu ngoại viện.

• Là thành viên trong ê-kíp xe cứu thương, làm việc cùng điều dưỡng, kỹ thuật viên và lái xe.

• Được trang bị kiến thức, kỹ năng để xử lý nhanh trong môi trường khẩn cấp, thiếu thốn trang thiết bị so với bệnh viện.

Nhiệm vụ chính của bác sĩ xe cứu thương

Đánh giá và xử trí ban đầu

• Khám nhanh, xác định tình trạng bệnh nhân (ý thức, hô hấp, tuần hoàn).

• Phân loại mức độ nặng nhẹ để đưa ra hướng xử trí ưu tiên.

• Can thiệp cấp cứu tại chỗ nếu cần thiết trước khi vận chuyển.

Thực hiện cấp cứu khẩn cấp

• Hồi sức tim phổi (CPR) khi bệnh nhân ngừng tim, ngừng thở.

• Đặt nội khí quản, hỗ trợ thở oxy, bóp bóng Ambu.

• Tiêm thuốc cấp cứu, truyền dịch, sử dụng thuốc theo phác đồ chuẩn.

• Xử lý chấn thương: cầm máu, băng bó, cố định gãy xương.

Theo dõi và duy trì sự sống trong quá trình vận chuyển

• Liên tục giám sát các chỉ số sinh tồn: mạch, huyết áp, nhịp thở, SpO₂, điện tim.

• Kịp thời can thiệp khi bệnh nhân có biến chứng nguy kịch.

• Giữ bệnh nhân ổn định nhất có thể trước khi bàn giao cho bệnh viện.

Hướng dẫn và phối hợp

• Phối hợp chặt chẽ với điều dưỡng, kỹ thuật viên cấp cứu và lái xe.

• Hướng dẫn người nhà bệnh nhân các bước hỗ trợ cần thiết.

Hoàn thiện hồ sơ và thủ tục hành chính

• Ghi chép hồ sơ bệnh án, báo cáo tình trạng bệnh nhân.

• Bàn giao chi tiết cho khoa cấp cứu của bệnh viện tiếp nhận.

Thách thức của bác sĩ cấp cứu ngoại viện

Áp lực và thách thức của bác sĩ cấp cứu ngoại viện không chỉ nằm ở chuyên môn y khoa mà còn ở tâm lý, trách nhiệm và môi trường làm việc đầy rủi ro. Họ chính là những người hùng thầm lặng, góp phần cứu sống hàng ngàn bệnh nhân trong tình huống nguy kịch. Để nghề này được bền vững, rất cần sự đầu tư về trang thiết bị, chế độ đãi ngộ và hỗ trợ tinh thần từ hệ thống y tế và toàn xã hội.

Môi trường làm việc khắc nghiệt

• Xe cứu thương di chuyển liên tục, không gian chật hẹp.

• Nhiều khi phải cấp cứu ngay tại hiện trường, dưới mưa, trong đêm tối hoặc khu vực nguy hiểm.

Thiếu thốn nhân lực và thiết bị

• Không phải lúc nào cũng có đủ bác sĩ, điều dưỡng, kỹ thuật viên.

• Trang thiết bị trên xe cứu thương hạn chế hơn nhiều so với bệnh viện.

Rủi ro nghề nghiệp

• Nguy cơ lây nhiễm bệnh truyền nhiễm khi tiếp xúc trực tiếp.

• Đối diện nguy hiểm từ môi trường: giao thông, cháy nổ, bạo lực…

Thách thức tâm lý

• Chứng kiến nhiều ca tử vong, tai nạn thương tâm.

• Dễ rơi vào stress, kiệt sức hoặc sang chấn tâm lý nếu không có sự hỗ trợ.

Tầm quan trọng của bác sĩ trên xe cứu thương

Có thể nói, bác sĩ chính là nhân tố quyết định sự sống còn của bệnh nhân trong “giờ vàng cấp cứu”. Với kiến thức và kỹ năng chuyên môn, họ giúp đảm bảo bệnh nhân được chăm sóc kịp thời, hạn chế tối đa nguy cơ tử vong hoặc biến chứng nặng.

Nhiệm vụ của bác sĩ trên xe cứu thương không chỉ là giám sát mà còn là trực tiếp cấp cứu, can thiệp và duy trì sự sống cho bệnh nhân trong suốt quá trình vận chuyển. Đây là vị trí có vai trò then chốt, góp phần nâng cao hiệu quả cấp cứu ngoại viện và mang lại cơ hội sống cao hơn cho người bệnh.

Với chuyên môn, bản lĩnh và sự tận tâm, họ giúp hàng ngàn bệnh nhân được cứu sống mỗi năm. Vai trò này không thể thay thế, và cũng là lý do vì sao cần đầu tư hơn nữa cho đội ngũ bác sĩ cấp cứu ngoại viện cả về chuyên môn lẫn chế độ đãi ngộ.